« هنر ایرانی » یکی از غنی ترین و متنوع ترین مجموعه های میراث فرهنگی بشر است. قالی بافی، نگارگری، سفال گری، معماری، موسیقی، خوش نویسی، خاتم کاری، میناکاری و معرق چوب ،تنها، نمونه هایی از هنرها و صنایع دستی ایران است. صنایع دستی به طور کلی به صنایعی گفته می شود که قابلیت استقرار در شهر و روستا را داشته باشد، نیازی به فن آوری پیشرفته ندارد و بیشتر وابسته به تخصص های بومی و سنتی است. صنایع دستی هر دو ویژگی مصرفی و هنری را دارد، برخوردار از بینش، ذوق، اندیشه و فرهنگ تولیده کننده نیز می باشد و در مجموع آن را یک هنرصنعت نامیده اند.
قالی بافی: کشور ایران خاستگاه هنر قالی بافی است. کشف فرش پازیریک -قدیمی ترین فرش کشف شده- در کوه های سیبری و شباهت نقش های آن به نقش های ستون های تخت جمشید باعث شد محققان به این نتیجه برسند که این هنر در ایران، قدمتی بسیار دارد.
2- نگارگری: مشهورترین و ارزنده ترین نمونههای هنر تصویری ایران را میتوان در نسخههای خطی مشاهده کرد که به این گروه از تصویرها نگارگری می گویند. در نگارگری، نقش ها، شباهتی با عالم واقعی ندارند. منظره ها نزدیک، در قسمت پایین نقاشی و مناظر دور در قسمت بالای آن کشیده میشود و هیچیک از چهرهها تمام رخ نیستند.
3- سفال گری: سُفال گری ساختن ظرف با گل است و به این ظرف ساخته شده سفال میگویند. مرغوبترین خاک در صنعت سفال گری، خاک رس است. امروزه در اکثر نقاط ایران از جمله در گناباد، لالجین همدان، میبد یزد، شه رضای اصفهان، زنوز آذربایجان، کلپورگان سیستان و بلوچستان، جویبار مازندران و سیاهکل گیلان ظرفهای سفالی تهیه میشود.
4. معماری: سابقه معماری ایران به حدود هزاره هفتم قبل از میلاد میرسد. این هنر، تا کنون به دلیل های گوناگون، به ویژه دلیل های مذهبی، توسعه و تکامل یافتهاست. معماری ایران دارای ویژگیهایی است که در مقایسه با معماری کشورهای دیگر جهان از ارزشی ویژه برخوردار است؛ ویژگیهایی مانند طراحی مناسب، محاسبات دقیق ریاضی، رعایت مسایل فنی و علمی در ساختمان، ایوانهای رفیع، ستونهای بلند و بالاخره تزیین های گوناگون که هریک در عین سادگی معرف شکوه معماری ایران است.
5.موسیقی: موسیقی ایرانی از هزاران سال پیش از میلاد مسیح تا به امروز سینه به سینه در میان مردم ایران جریان داشته و آن چه دلنشینتر، سادهتر و قابلفهمتر بودهاست امروز در دسترس است. بخش بزرگی از آسیای میانه، افغانستان، پاکستان، جمهوری آذربایجان، ارمنستان، ترکیه و یونان از این موسیقی تأثیر گرفته، بر آن تأثیر گذاشتهاست. باربد و نکیسا ازز نوازندگان موسیقی در ایران باستان هستند.
6. خوشنویسی: خوش نویسی به طور تقریبی در تمام فرهنگها به چشم میخورد اما در مشرق زمین و بهویژه در سرزمینهای اسلامی و ایران در صدر هنرهای دیداری است. خوش نویسی اسلامی و بیش از آن خوش نویسی ایرانی تعادلی است حیرتانگیز میان تمامی اجزا و عنصرهای تشکیل دهنده آن.
تعادل میان مفید و مورد مصرف بودن از یک سو و پویایی و تغییر شکل یابندگی آن از سوی دیگر؛ تعادل میان قالب و محتوا که با آراستگی و ملایمت تمام میتواند شکل مناسب را برای معانی مختلف فراهم آورد.
7.خاتمکاری: خاتم ترکیبی است از چند ضلعیهای منظم با تعداد ضلع های متفاوت که با استفاده از مواد اولیه گوناگون در رنگهای مختلف تشکیل میشود. پنج، شش، هفت، هشت و یا ده ضلعی است. انواع چوب، انواع استخوان، بعضی از فلزها و نیز صدف از مواد اولیه اصلی هنر خاتمکاری هستند. خاستگاه هنر خاتمکاری به درستی معلوم نیست و آن چه درباره آن گفته میشود با افسانه همراه است.
8.میناکاری: سابقه هنر میناکاری حدود پنج هزار سال است. امروزه این هنر بیشتر بر روی مس انجام میشود ولی میتوان بر روی طلا و نقره نیز آن را به عمل آورد. میناهای طلایی بسیار باکیفیتتر از میناهای مسی و نقرهای هستند. شکلگیری مینا حاصل ترکیب اکسیدهای فلزها و چند گونه نمک در حرارت بالا است و رنگها در طول زمان و بر اساس دما به وجود میآیند. کانون تولید میناکاری، شهر اصفهان و شیراز است.
9.معرق چوب: هنر ایجاد نقشهایی است که از دوربُری و تلفیق چوبهای رنگی و مصالح دیگر مثل فیبر، خاتم، فلز و صدف روی زمینه چوب یا رنگ پلیاستر ایجاد میشود. معرق چوب شباهت بسیاری به معرق کاشی دارد. سالهای حکومت صفویان دوران اوج شکوفایی هنر معرق است.
و هنرهای تجسمی دیگر ….
« هنر ایرانی » یکی از غنی ترین و متنوع ترین مجموعه های میراث فرهنگی بشر است. قالی بافی، نگارگری، سفال گری، معماری، موسیقی، خوش نویسی، خاتم کاری، میناکاری و معرق چوب ،تنها، نمونه هایی از هنرها و صنایع دستی ایران است. صنایع دستی به طور کلی به صنایعی گفته می شود که قابلیت استقرار در شهر و روستا را داشته باشد، نیازی به فن آوری پیشرفته ندارد و بیشتر وابسته به تخصص های بومی و سنتی است. صنایع دستی هر دو ویژگی مصرفی و هنری را دارد، برخوردار از بینش، ذوق، اندیشه و فرهنگ تولیده کننده نیز می باشد و در مجموع آن را یک هنرصنعت نامیده اند.
.